Ascetyczne less is more. Minimum Viable Product jako pierwszy krok do sukcesu.
MVP wielu z nas kojarzy ze sportową nagrodą dla najbardziej wartościowego zawodnika (Most Valuable Player). W biznesie skrót MVP rozwijamy inaczej, choć ze sportowym odpowiednikiem ma więcej wspólnego niż mogłoby się wydawać. Minimum Viable Product to wstępna wersja produktu o minimalnie wymaganej funkcjonalności, która w realizowanym przez nas projekcie może pełnić zaskakującą rolę najważniejszego ogniwa. Jak więc przekuć proste MVP w pierwszy krok do sukcesu?
Definicja MVP na dobry start
Prekursorem modelu MVP jest amerykański przedsiębiorca Eric Ries, twórca metodologii Lean Startup, dzięki której młode firmy i nowe projekty mają większe szanse osiągnąć sukces rynkowy, znacznie ograniczając ryzyko porażki.
Istotą MVP jest rynkowa weryfikacja koncepcji produktu we wstępnej fazie jego realizacji, gdy poniesione koszty są jeszcze minimalne.
Minimum Viable Product to wersja nowego produktu lub usługi, która pozwala zdobyć maksymalną wiedzę o produkcie, zebraną z pierwszych opinii konsumentów, przy minimalnym nakładzie czasu i środków na jego przygotowanie. Wersja MVP powinna mieć tylko te funkcje, które pozwolą testowej grupie konsumentów ocenić jej wartość, przydatność i dać feedback autorom zanim zainwestują czas i pieniądze w pełną realizację swojego pomysłu.
Dlaczego każdy projekt potrzebuje MVP?
Na pewno zadajesz sobie pytanie: czy mój pomysł także powinien przejść fazę MVP? Oczywiście,
że nie, jeśli tylko masz nieograniczony budżet, nieograniczony czas na przygotowanie produktu, realizujesz pomysł wyłącznie jako hobby i nie zamierzasz go monetyzować lub zwiększać jego popularności. Jeśli tak jest – jesteś szczęściarzem.
Realia rynku są jednak znacznie bardziej wymagające. Każda
firma mierzy się z ograniczeniami
czasowymi lub finansowymi, a jej celem jest sukces produktu. Zwyczajnie nie stać nas na marnotrawstwo środków i pracy, jeśli okaże się, że nasz produkt po wdrożeniu na rynek zupełnie nie wzbudza zainteresowania lub wymaga istotnych korekt.
Projekty realizowane dla potrzeb wewnętrznych w dużych organizacjach rządzą się innymi prawami, ale i one mają swojego „klienta”, którym może być pracownik czy kontrahent. Tu także warto przygotować MVP, bo do realizacji każdego projektu potrzebny jest czas, a czas to pieniądz.
Im większy projekt i planowany budżet, tym większe korzyści przyniesie MVP.
Dzięki MVP możemy wiarygodnie sprawdzić, czy potencjalni klienci rzeczywiście potrzebują naszego produktu. Czy jego funkcje, które zaprojektowaliśmy, są wystarczające, aby zadowolić użytkowników? Czy pozyskamy finansowanie od inwestorów i czy pomysł ma szansę odnieść sukces, jakiego oczekujemy? Taka wiedza na starcie projektu jest bezcenna i może uchronić nas przed bolesną finansową i emocjonalną porażką.
Better done than better
A skoro już jesteśmy przy emocjach. Największym antagonistą MVP, a często i wrogiem sukcesu, jest emocjonalne przywiązanie do własnego produktu i pomysłu oraz dążenie do jego doskonałości.
Właściciele produktów poświęcają miesiące, a często lata pracy, dopracowując swoje pomysły w najmniejszych szczegółach,
aby wejść na rynek z wersją
idealną. Tymczasem takie podejście wiąże się z ogromnym
ryzykiem biznesowym, bo brak weryfikacji zainteresowania projektem w fazie startowej może zakończyć się bardzo bolesną weryfikacją gotowego produktu po wdrożeniu na rynek.
„If you’re not embarrassed by the first version of your product, you’ve launched too late”. Reid Hoffman
Wiele startupów zderzyło się z rzeczywistością zbyt późno, gdy budżet został wykorzystany w 100%, a rynek odrzucił produkt, który nie odpowiadał na realne potrzeby konsumentów.
Warto trzymać się zasady: „better done than better” i przygotować produkt, który działa, zamiast ulepszać go w nieskończoność zanim pokażemy go światu. Często też gubi nas bezkrytyczna wiara we własny pomysł i sposób jego realizacji oraz opieranie się wyłącznie na intuicji. To pułapki, które są wręcz naturalne wśród właścicieli produktów, pomysłodawców i projektantów. Im dłużej trwają prace nad produktem, tym mocniej jesteśmy zaangażowani i pogłębia się psychologiczny efekt inwestycji. Trudno jest zrezygnować z raz obranego kierunku i pogodzić się z tym, że jako właściciele produktu po prostu mogliśmy nie mieć racji. Weryfikacja pomysłu wśród klientów w jego wstępnej fazie realizacji ułatwi nam podjęcie decyzji o pivocie i wprowadzeniu niezbędnych zmian w produkcie.
Słowa Reida Hoffmana warto zapamiętać i trzymać się ich przy każdym kolejnym projekcie. Jeśli czujesz, że wdrażasz na rynek świetną wersję swojego produktu, to znaczy, że wdrażasz go za późno. Ten cytat doskonale oddaje ideę MVP. Pokaż produkt na zewnątrz, sprawdź zainteresowanie, założenia i funkcjonalności zanim stracisz budżet, wyprzedzi Cię konkurencja, a Twój pomysł trafi do działu świetnych realizacji, które jednak ominął sukces.
Taki jest cel MVP: oszczędzić czas, pieniądze, zmniejszyć ryzyko niepowodzenia, jeśli nasz pomysł nie spotka się z zainteresowaniem rynku, inwestorów i klientów.
Kiedy szczególnie przydaje się MVP?
Zawsze warto przygotować wersję MVP naszego produktu, a jego kształt zależy przede wszystkim od skali projektu i celu, jaki chcemy osiągnąć. MVP może zastąpić badania ilościowe w pierwszej fazie projektu lub pomóc w ich przeprowadzeniu. Znacznie łatwiej zebrać wiarygodne informacje z rynku, gdy prezentujemy realną wersję produktu. W ten sposób możemy zbadać, czy produkt jest potrzebny na rynku, czego oczekują od takiego rozwiązania klienci, czy nasza koncepcja jest dla nich atrakcyjna i ile są skłonni za nią zapłacić.
Jeśli masz mocno ograniczony budżet, a wdrożenie gotowego produktu jest wymagane w krótkim czasie, paradoksalnie właśnie wtedy warto przeznaczyć środki i czas na przygotowanie MVP. Jeśli projekt okaże się porażką, zabraknie środków i czasu na jego korektę.
Gdy Twój pomysł jest bardzo innowacyjny i wymaga zmiany przyzwyczajeń lub przełamania oporu konsumentów (np. kiedyś Dropbox, Uber), MVP pozwoli Ci zbadać gotowość konsumentów na nowe rozwiązanie.
Gdy szukasz finansowania dla swojego pomysłu, posiadanie wersji MVP znacznie ułatwi pozyskanie środków i przekonanie inwestorów. Niezależnie, czy dotyczy to funduszu, inwestora indywidualnego, czy platformy crowdfundingowej.
Czym jest, jak wygląda i co powinno zawierać MVP?
Minimum Viable Product może przybierać różne formy w zależności od charakteru projektu, jednak każde MVP powinno spełniać poniższe kryteria. To wstępna wersja produktu, która zapewnia takie minimum funkcjonalności, dzięki któremu konsument lub inwestor będą w stanie ocenić jego atrakcyjność. To wersja przygotowana tak, aby dać odbiorcy poczucie realnego korzystania z narzędzia lub iluzję jego zaawansowanej fazy rozwoju. Nie jest to gotowy produkt ani nawet półprodukt, a bardzo często zaledwie hipoteza lub eksperyment. MVP powinno być bardziej zaawansowane, gdy nasz produkt jest złożony i chcemy sprawdzić, czy zaprojektowane funkcje są potrzebne użytkownikom. MVP to produkt o minimalnej funkcjonalności, ale musimy pamiętać, że to minimum musi być wystarczające, aby konsument skorzystał z produktu i mógł go właściwie ocenić.
Jeśli chcemy sprawdzić zainteresowanie produktem, wystarczy analiza telefoniczna, prosty landing page, atrakcyjny opis, który jednak wskazuje, że produkt jest już w zaawansowanej fazie produkcji i niedługo będzie można z niego skorzystać.
Ciekawą wersją MVP jest przygotowanie landing page, gdzie można obejrzeć wersję demo, atrakcyjną prezentację i dokonać zakupu w przedsprzedaży. Takie rozwiązanie pozwoli nam upewnić się, że zainteresowanie produktem nie jest tylko niewiążącą deklaracją. Zakup naszego produktu w przedsprzedaży da nam jasny sygnał do kontynuowania prac.
Dlaczego warto mieć MVP?
MVP daje szereg korzyści na każdym etapie tworzenia produktu. Poniższe podsumowanie warto mieć pod ręką przy kolejnym projekcie:
• chroni właściciela przed stratą czasu, pieniędzy i rynkową porażką (także w projektach wewnętrznych),
• pozwala zbadać zainteresowanie nowym rozwiązaniem na rynku,
• pomaga w ocenie zaplanowanych funkcjonalności produktu w grupie docelowej,
• bada oczekiwania i potrzeby konsumentów,
• ułatwia prezentację produktu przed inwestorami,
• pozwala realnie oszacować cenę, jaką konsumenci są skłonni zapłacić za produkt,
• buduje grono odbiorców jeszcze przed wdrożeniem na rynek,
• ułatwia pivot czyli zmianę kierunku pomysłu i wprowadzenie zmian we wczesnej fazie,
• w złożonym produkcie pozwala ocenić na kolejnym etapie wdrożenia to, czy produkt spełnia oczekiwania konsumentów,
• ułatwia konsumentom wyrażenie opinii i generowanie pomysłów, gdy korzystają z realnego produktu (choć nie jest to pełna wersja).
Jak przygotować wartościowe MVP i ile to kosztuje?
Sposób przygotowania MVP zależy od skali Twojego projektu, czasu i budżetu oraz celu, w jakim chcesz go wykorzystać. Proste MVP nie wymaga ani dużego zaangażowania pracy, ani środków finansowych. Co jednak najważniejsze, musimy dokładnie przemyśleć, jaki zakres będzie miało nasze MVP. O tym jednak za chwilę.
We wstępnej fazie, gdy chcemy zbadać pierwsze zainteresowanie produktem, możemy przygotować prostą ankietę z grafiką, która w atrakcyjnej formie pokaże funkcje i założenia produktu. Do takiej wersji MVP wystarczy nam darmowy program graficzny Canva i ankieta Google.
Bardziej zaawansowana wersja MVP, wciąż dostępna inhouse, to wykorzystanie prostego landing page w dowolnej domenie, do którego możemy wykorzystać darmowy program Adobe XD.
Skomplikowane produkty, w których chcemy zweryfikować zaplanowane funkcje, jak np. aplikacje, systemy informatyczne, gry, będą wymagać bardziej złożonej wersji MVP. Narzędzie powinno działać w ograniczonym zakresie, nie jest konieczna atrakcyjna grafika i szczegóły interfejsu, jednak użytkownik musi mieć poczucie istniejącego rozwiązania. Jeśli współpracujemy z dostawcą oprogramowania, MVP powinno stanowić część kontraktu i jego przygotowanie zlecamy w ramach projektu.
Nie zapominajmy też o tym, że MVP możemy przygotować także dla pomysłów spoza świata cyfrowego, jak miniroboty czy produkty codziennego użytku – czegokolwiek, co chcemy wdrożyć na rynek.
Co dalej? Aby uzyskać odpowiedzi na nurtujące nas pytania, gotowe MVP trzeba pokazać światu. Jeśli MVP jest przygotowane w celu pozyskania inwestorów, sprawa jest prosta. Jeśli jednak chcemy zbadać opinie wielu konsumentów, musimy dotrzeć do naszej grupy docelowej. Najszybsza i najłatwiejsza droga to wykorzystanie sieci znajomych np. na Facebooku – zyskujemy darmowy szeroki zasięg i feedback.
Druga opcja, tym razem płatna, to Google Adwords, kampanie social media, reklamy PPC (pay per click), e-mail marketing. W ten sposób dość szybko dotrzemy z naszym produktem do odbiorców i zbierzemy ich opinie.
Trzeci sposób to zainteresowanie naszym innowacyjnym pomysłem blogerów i portali branżowych, które chętnie napiszą o nowościach na rynku.
Na co uważać przy MVP?
MVP niesie ze sobą pewne zagrożenia, które mogą wpłynąć negatywnie na całość projektu. Najważniejsze to dokładnie przemyśleć formę MVP, ustalić zakres funkcjonalności, które będzie zawierać, oraz wybrać właściwą grupę docelową, której zaprezentujemy nasz pomysł.
Pułapka 1 – za mało funkcjonalności w MVP, mocno ograniczona prezentacja produktu.
W efekcie nasz pomysł może nie zyskać aprobaty potencjalnych konsumentów, a my zrezygnujemy z realizacji projektu. Istnieje też ryzyko odwrotne – aprobata pomysłu przy jego ograniczonych funkcjach może skłonić nas do rezygnacji z rozwoju produktu.
Pułapka 2 – zbyt dużo funkcjonalności i odkrycie wszystkich kart produktu. Może skutkować przejęciem naszego pomysłu przez konkurencję.
Pułapka 3 – przypadkowa grupa konsumentów do opiniowania MVP. Grupa docelowa musi być przemyślana, aby jej opinie były wartościowe i dały podstawę do podejmowania właściwych decyzji projektowych.
Pułapka 4 – zignorowanie wyników badania MVP. Być może ciężko będzie się pogodzić z opiniami konsumentów lub inwestorów i skorygować pomysł lub odłożyć do archiwum. Zachowajmy więc dystans, a unikniemy porażki w przyszłości.
And the Most Valuable Player is… Minimum Viable Product. Mam nadzieję, że przekonałam Was, aby w obecnym i przyszłych projektach skorzystać z modelu MVP. Przy minimalnych środkach możecie zyskać wiele i znacznie zwiększyć swoje szanse na sukces przy wprowadzaniu gotowego produktu na rynek.
